olan oldu

let bygones be bygones

What's done cannot be undone

olan werdend; seiend; → olmak;

iyi olan hasta ein Kranker in der Genesung, … dem es besser geht;

orada olanlar die Anwesenden pl;

beş çocuğu olan bir baba ein Vater, der fünf Kinder hat ( oder mit fünf Kindern);

olan biten das, was geschah;

sana olan olmuş dir ist auch schon alles passiert;

olan oldu vorbei ist vorbei

I

прич

1. nəyi имеющий кого-л., что-л. Zəngin kitab fondu olan kitabxana библиотека, имеющая богатый книжный фонд, hər bir şəraiti olan mənzil квартира, имеющая все удобства, uşağı (övladı) olan adam человек, имеющий детей, siyasi əhəmiyyəti olan имеющий политическое значение

2. имеющийся. Otaqda olan əşyalar имеющиеся в комнате вещи, əldə olan sənədlər имеющиеся документы, tərkibində olan имеющийся в составе, proqramda olan имеющийся в программе

3. сделанный из … Büllurdan olan сделанный из хрусталя, хрустальный; ipəkdən olan сделанный из шелка, шёлковый; ağacdan olan сделанный из дерева, деревянный

II

послел. к (употребляется для обозначения связи действия, состояния, качества с каким-л. лицом, предметом). Musiqiyə olan məhəbbət любовь к музыке, fizikaya marağı olan şagird ученик, проявляющий интерес к физике, işə olan münəsibət отношение к работе

III

в знач. сущ. имеющееся, имеющиеся; mümkün olan возможный, bir-birinə zidd olan противоречащие друг другу, daxil olan входящий; lazım olan нужный

◊ olan oldu что поделаешь, olan oldu, keçən keçdi было да сплыло, что сделано, то сделано, того не воротишь, olan yerdən если есть, если бы было

olan oldu, oldu olacak kirildi nacak

* * *

1) быть, происходи́ть, соверша́ться, случа́ться

2) доводи́ться, приходи́ться

3) быть, пребыва́ть, находи́ться (где-л.)

4) быть, име́ться у кого

5) де́латься, станови́ться; быть; превраща́ться

6) поспева́ть, созрева́ть

7) быть гото́вым / пригото́вленным

8) -e подходи́ть, быть впо́ру

9) - den лиша́ться кого-чего, теря́ть; остава́ться без кого-чего

10) арго опьяне́ть, стать пья́ным

11) (со словами yıl, saat и т. п.) проходи́ть, исполня́ться

12) (со словами gece, akşam) наступа́ть

13) (со словами, обозначающими болезни)

14) употр. в роли вспом. гл.

15) служит для образования перифрастических форм

••

- ola ki...

- olarak

- oldu olacak bari şunu da yapınız

",-ur 1. to become, come to exist, come into being. 2. to happen, occur, be, take place. 3. to be (to have or occupy a place or position; to show a certain characteristic): Beşte orada olmalıyım. I ought to be there at five o´clock. Cesur olmalısın. You should be bold. 4. to have (used with possessives): Param olsaydı alırdım. If I´d had the money, I´d have bought it. Benim o semtte bir evim olmalı. I ought to have a house in that part of town. 5. (for time) to pass, elapse, be: Oraya gideli iki yıl oldu. It´s been two years since he went over there. 6. (for something) to be acceptable, be all right, be okay: Olur mu öyle? Can (something like) that be okay? Olur! Okay! Olmaz! No! 7. to ripen; (for food) to be cooked, be done. 8. /a/ (for an article of clothing) to fit. 9. /dan/ to lose, be deprived of: Canından oldu. He lost his life. Kumar yüzünden servetinden oldu. She lost her fortune by gambling. 10. to catch (a disease): Tifo oldu. He caught typhoid fever. 11. to undergo (something): Ameliyat oldu. He underwent an operation. Ahmet yarın imtihan olacak. Ahmet will take an exam tomorrow. 12. /a/ (for something) to be a source of (something) to (someone): Bu ilacın ona çok yararı oldu. This medicine has really helped her. 13. slang to get drunk: Sen bayağı oldun. You´re as drunk as a lord. Oldu. colloq. All right./OK./Very well./Agreed. -la beraber/birlikte although: Parlak bir zekâsı olmamakla beraber para kazanmasını biliyor. He´s no whiz kid, but he does know how to make money. olan/olup biten all (the events) that took place. olup bitmek to happen, take place. olduğu gibi 1. as (one) is, as (it) is: İnsanları olduğu gibi kabul etmelisin. You should accept people as they are. 2. as it (they) happened: Her şeyi olduğu gibi anlatacağım. I will explain everything as it happened. 3. besides being..., in addition to being...; besides having..., in addition to having...: Hasta olduğu gibi, yoksul da. Besides being sick, he is poor. olduğu kadar 1. besides being...; besides having...: Oda küçük olduğu kadar, karanlık da. Besides being small, the room is dark. 2. as much as possible: Hepsini bitirmek zorunda değilsin, olduğu kadar yap. You don´t have to finish it all; do what you can. Olan oldu. What´s done is done. olup olacağı all: Bendeki paranın olup olacağı bu kadar. This is all the money I´ve got on me. Onun olup olacağı bir köy muhtarı. He´ll never be anything more than the mayor of a village. Olup olacağımız toprak mı? Are we nothing more than dust? oldum bittim/oldum olası/oldum olasıya for as long as anyone can remember, from time immemorial, always. oldu olmadı It´s been just about...: Bu işe başlayalı on yıl oldu olmadı. It´s been just about ten years since he began this job. olmak üzere 1. being: İşyerimizde, ikisi Fransız olmak üzere, yirmi eleman var. In our firm we have twenty personnel, two of whom are French. 2. to be on the point of being: Kahven olmak üzere. Your coffee´s just about ready. olur olmaz 1. just any old, whatever, any... that: Olur olmaz her kitabı okuma! Don´t read any old book you happen to see! 2. at random, without thinking: Olur olmaz konuşma! Don´t just talk whenever you feel like it. "

olmak <- ur>

vi

1) sein

olamaz! das kann nicht sein!

annesi olamaz sie kann nicht seine Mutter sein

annesi oluyor sie ist seine Mutter

annesi oluyormuş sie soll seine Mutter sein

insan sabırlı olmalı der Mensch sollte geduldig sein

neredeyse burada olur er wird gleich hier sein

öğleden sonra orada olmalıyım ich muss nachmittags dort sein

2) geschehen, sich ereignen stattfinden; ( fam) passieren; ( panik) ausbrechen

hiçbir şey olmamış gibi als ob nichts geschehen wäre

ne olursa olsun egal was passiert

olan oldu es kam, wie es kommen musste

olan olmuş was geschehen ist, ist geschehen

ne oldu ki? was ist denn passiert?

3) werden

bu nasıl belli oldu? wie ist das bekannt geworden?

iki yıl oldu es sind zwei Jahre geworden

4) ( fam) gehen, klappen, hinhauen

oldu mu? hat es geklappt?

olmaz! das [o es] geht nicht!

başka türlü olmaz es geht nicht anders

böyle olmaz so geht es nicht

daha erken olmaz früher geht's nicht

5) ( olgunlaşmak) reifen, reif werden

üzümler daha olmadı die Trauben sind noch nicht reif

6) ( hazır duruma gelmek)

çay/kahve oldu der Tee/Kaffee ist fertig

pilav oldu mu? ist der Reis fertig?

7) (bir şeyi \olmak) haben

parmağı tetikte \olmak den Finger am Abzug haben

iştahı/parası \olmak Appetit/Geld haben

randevusu \olmak eine Verabredung haben

8) ( bulunmak) sein, sich befinden

burnunun dibinde \olmak sich direkt vor seiner Nase befinden

imkân dâhilinde \olmak im Bereich des Möglichen liegen

9) ( çocuğu) bekommen

10) ( yitirmek) verlieren (- den)

işinden \olmak seine Arbeit verlieren; s. a. olur

kommen <kommt, kam, gekommen> ['kɔmən]

vi sein

1) (her\kommen) gelmek ( von -den); (hin\kommen) gitmek ( nach -e); (an\kommen) varmak; ( zurückkehren) dönmek ( von -den);

da kommt er ja! işte geliyor!;

ich komme schon şimdi geliyorum, geliyorum canım;

gut, dass du kommst gelmen iyi;

ein Taxi \kommen lassen bir taksi çağırtmak;

er kam von einer Reise seyahatten döndü;

angelaufen \kommen çıkagelmek;

zu spät \kommen çok geç gelmek;

du sollst zum Direktor \kommen müdüre gelmelisin;

wie komme ich nach...?...e nasıl giderim?;

zu der Überzeugung \kommen kanaatine varmak;

wir müssen langsam zu einem Ende \kommen yavaş yavaş işimizin sonuna gelmeliyiz;

nicht von der Stelle \kommen yerinde saymak;

ich halte die Zeit für ge\kommen bence zamanı geldi;

jetzt komme ich şimdi ben geliyorum, şimdi sıra bende;

jetzt komme ich an die Reihe şimdi sıra bana geliyor;

das kommt später bu sonra gelecek;

der kommt mir nicht ins Haus! bu benim kapımdan içeri giremez!;

in die Schule \kommen okula başlamak;

ins Krankenhaus \kommen hastaneye yatmak;

der Fall kommt vor Gericht mahkemeye düşmek;

sein Vorschlag kam mir sehr gelegen teklifi [o önerisi] çok işime geldi;

du kommst mir gerade recht! ( fam) bir sen eksindin!;

das kommt mir wie gerufen bu çok işime gelir;

komme, was da wolle ne gelirse gelsin;

jdm \kommen die Tränen birinin gözleri yaşarmak;

zum Stehen \kommen durabilmek;

man kommt hier zu nichts burada hiçbir şey yapılamıyor;

es kam zu einem Streit kavga çıktı;

zur Sache \kommen sadede gelmek

wieder zu sich \kommen tekrar kendine gelmek;

zu Wort \kommen söz almak;

zu Schaden \kommen zarar görmek;

wie käme ich dazu, das zu machen? neden bunu yapacacak mışım?;

wie komme ich zu der Ehre? ( iron) bu ne şeref?;

ums Leben \kommen can vermek;

das kommt zusammen auf 20 Euro ( fam) hepsi 20 euro eder;

ich komme auf 1.200 Euro im Monat ( fam) ayda 1.200 euroyu buluyorum;

hast du richtig gezählt? ich komme nur auf 15 doğru saydın mı? ben 15 çıkarıyorum;

kommt man hier leicht an frisches Gemüse? burada taze sebze bulmak kolay mı?;

ich kam nicht auf seinen Namen adı aklıma gelmedi;

wie kommst du darauf? o nereden aklına geldi?, bunu nereden çıkardın?;

sie lässt nichts auf ihn \kommen ona toz kondurmuyor;

auf die Welt \kommen dünyaya gelmek;

auf etw/jdn zu sprechen \kommen bir şeyden/kimseden söz etmeye başlamak;

hinter etw \kommen bir şeyin içyüzünü öğrenmek;

durch den Zoll/eine Prüfung \kommen gümrükten/bir sınavdan geçmek;

Jeans sind wieder im K\kommen blûcin yine moda oluyor;

aus der Mode \kommen modası geçmek;

aus dem Konzept \kommen aklı karışmak;

komm, wir gehen! ( fam) gel, gidelim!;

nun komm schon! ( fam) ha(y) di gel artık!;

kommt Zeit, kommt Rat ( prov) zamanı gelince çaresi bulunur

2) (herbei\kommen) gelmek (zu -e)

3) ( geschehen) gelmek, olmak;

ich habe es \kommen sehen bunun geleceğini görmüştüm;

das musste ja so \kommen bunun böyle olacağı belliydi zaten;

es kam, wie es \kommen musste olan oldu;

die Hochzeit kam für alle überraschend düğün herkese sürpriz oldu;

das Schlimmste/Beste kommt erst noch bunun daha da kötüsü/iyisi var;

wie kommt es, dass du...? nasıl oluyor da sen...?;

es kommt immer anders, als man denkt ( prov) evdeki pazar çarşıya uymaz

4) ( stammen) gelmek ( aus -den);

ich komme aus Dortmund ben Dortmund'dan geliyorum

5) ( durchqueren) gelmek (über/durch üzerinden/içinden);

über Münster \kommen Münster üzerinden gelmek

6) ( entfallen) düşmek ( auf başına);

auf zwei Deutsche kommt ein Auto iki Alman başına bir otomobil düşer

7) ( berühren) dokunmak; ( streifen) değmek

8) ( herrühren) gelmek ( von -den);

der Vorschlag kam von mir öneri benden geldi;

das kommt davon! gördün mü işte!;

das kommt vom Rauchen bu, sigara içmekten gelir

9) ( hingehören)

das Buch kommt in den Schrank kitabın yeri dolapta

10) ( Idee) aklına gelmek

11) ( anfangen)

in Gang \kommen başlamak

12) ( fam) ( Orgasmus haben) gelmek

1) нареч. geç (vakit)

2) безл., → сказ. geç(tir), vakti geçti

ok yaydan çıktı, iş işten geçti, zarlar atıldı

* * *

geçmiş geçmişte kalsın, geçmişte kalsın, olan oldu, olanları unutalım

geçmiş geçmişte kalsın, geçmişte kalsın, olan oldu, olanları unutalım

Ofen m <Ofens; Öfen> soba; (Backofen) fırın; TECH ocak;

fam jetzt ist der Ofen aus! olan oldu!;

fam heißer Ofen canavar gibi (oto vs)

müssen <muss, musste, müssen> ['mʏsən]

1. modal vb

1) ( Zwang) zorunda olmak, mecbur olmak;

sie musste es tun onu yapmak zorunda kaldı, onu yapmaya mecbur kaldı;

die Ausstellung muss man gesehen haben sergiyi görmüş olmak gerekiyor;

es kam, wie es kommen musste olan oldu

2) ( Notwendigkeit) gerekmek, lazım olmak;

muss das sein? bu gerekli mi?;

warum muss es ausgerechnet heute regnen? aksi [o başka gün yokmuş] gibi bugün mü yağmur yağması gerekiyor?;

das muss nicht stimmen bunun doğru olması gerekmez;

wenn es ( unbedingt) sein muss (ille de) olması gerekiyorsa;

du musst das nicht so eng sehen bunu o kadar dar görmemelisin

3) ( Vermutung)

er müsste schon da sein oraya varmış olması gerekir;

das müsstest du eigentlich wissen aslında bunu bilmen gerekir

4) ( Wunsch)

man müsste noch mal zwanzig sein! insan bir kez daha yirmisinde olmalıymış!

2. <muss, musste, gemusst> vi

ich muss zur Post postaneye gitmem lazım;

ich muss mal ( fam) ( aufs Klo) sıkıştım

Würfel <-s, -> ['vʏrfəl] m

1) math küp

2) (Spiel\Würfel) zar;

\Würfel spielen zar atmak;

die \Würfel sind gefallen ( fig) olan oldu

olmak <- ur>

1. v/i sein; werden; entstehen; werden zu; geschehen; reif werden; fertig werden; angebracht sein; Zeit dauern; vergehen; fam betrunken sein, voll sein;

o senin ne(yi)n oluyor? wie ist er mit dir verwandt?;

o benim yeğenim oluyor er ist mein Neffe; sie ist meine Nichte;

anne oldu sie wurde Mutter;

akşam oluyor es wird Abend;

doktor olmak Arzt werden;

şarap sirke olmuş der Wein wurde zu Essig;

ekin oldu das Getreide wurde reif;

çay oldu der Tee ist fertig;

böyle iş olmaz so etwas geht nicht ( oder ist nicht angebracht);

iki yıl oldu es ist zwei Jahre her;

sen adamakıllı olmuşsun fam du bist ganz gehörig voll

2. unp es gibt A: dışarıda telaş oldu draußen gab es einen Tumult;

-in (+ Possessiv) olmak haben; Krankheit bekommen;

-in bilgisi olmak Wissen erwerben;

ev onun oldu das Haus wurde seins, er erwarb das Haus;

öksürük olmak Husten bekommen;

yarın misafirimiz olacak morgen werden wir Gäste haben, morgen bekommen wir Besuch

3. (-den) verlieren, fam loswerden;

işinden oldu er hat seine Arbeit verloren, er ist entlassen worden; kommen, stammen aus

4. (-e) jemandem passen: bu ayakkabı size olur diese Schuhe passen Ihnen

5. olmak üzere davon: ikisi kız olmak üzere üç çocuğu var sie hat drei Kinder, davon zwei Mädchen; → ola (ola ki); olabilir; olacak; olamaz; olan; olarak; olası; oldu; oldum; 'olmadı; 'olmadık; 'olmayacak; olmaz; olmuş; olsun; olup; olur

I

сущ. недостача (нехватка денег, товаров и т.п.). Min manat əskik недостача в тысячу манатов, əskiyi olmaq иметь недостачу, kimin … manat əskiyi çıxdı (oldu) у кого оказалось … манатов недостачи

II

1. недостающий. Əskik gələn (olan) min manat недостающие тысяча манатов, əskik gələn (olan) 5 m парча недостающие 5 м ткани

2. недостойный:

1) недобропорядочный. Əskik adam недостойный человек

2) выражающий непорядочность; неподобающий. Əskik danışıqlar неподобающие разговоры, əskik hərəkət недостойный поступок

3. меньше. Boyca əskik меньше ростом

4. хуже. Kimdən əskiyam чем я хуже других, mənim işim onunkindən heç də əskik deyil моя работа не хуже его (работы)

III

нареч.: heç kəsdən əskik dolanmıram живу не хуже других; əskik gəlmək (çıxmaq) не хватать, недоставать; əskik çəkmək недовешивать, довесить (отвесить меньше нужного); əskik çıxarmaq (əskiyi üzə çıxarmaq) выявлять, выявить, обнаруживать, обнаружить недостачу, əskik etməmək nəyi всегда иметь при наличии что, pulu cibindən əskik etməmək всегда иметь в кармане деньги, süfrədən yağı əskik etməmək всегда иметь на столе масло, əskik olmamaq наличествовать, существовать, gənclik olan yerdə mahnı əskik olmaz где молодость, там и песни

◊ qapısında təkcə donuzu əskikdir только свиньи (птичьего молока) недостает у кого; əskik tutmaq kimi, nəyi недооценивать кого, что; başından bir tük əskik olsa kimin если хоть один волос упадёт с головы чьей; nə çox artıq, nə çox əskik не больше, не меньше; ни больше, ни меньше (ровно столькото); axı nəyi əskikdir kimin чего недостает (хватает) кому; qırxdı, biri əskik deyil и разговора быть не может; dostluqdan (qonşuluqdan) əskik olmayasan! доброго здоровья тебе! əskik olmaz kimin nəyi у кого что всегда есть, всегда имеется

hemen hemen,

neredeyse; oldu,

olmuş

* * *